Każdy marzy o pięknym, zadbanym ogrodzie. Istnieje jednak wiele zagrożeń, które mogą spotkać nasze rośliny, uniemożliwiając im prawidłowy rozwój. Jednym z nich są owady, które żerują na danym drzewie, tzw. szkodniki. Najczęściej niszczą liście i korzenie rośliny. Jeśli nie zostaną w porę powstrzymane, mogą wyrządzić wiele szkód. Konieczne jest wdrożenie kompleksowych działań, które pomogą odratować uszkodzone drzewo. W tym wpisie zajmiemy się groźnym szkodnikiem o niepozornej nazwie – kasztanowcowiaczek. Atakuje on drzewa kasztanowca i doprowadza do ich osłabienia.

Niewielki szkodnik, który szybko rozprzestrzenił się w niemal całej Europie

Szrotówek kasztanowcowiaczek (Cameraria ohridella) to motyl z rodziny kibitnikowatych (Gracilariidszrotówekae). Mimo że jest niewielki – jego długość to ok. 3-4 mm, skrzydła osiągają rozpiętość nawet do 10 mm. Pojawia się od końca kwietnia do połowy września. Występuje w parkach i ogrodach miejskich, przydrożnych alejach, lasach liściastych i mieszanych. Gatunek występujący w Polsce zwykle tylko na kasztanowcu białym (Aesculus hippocastanum), rzadziej na kasztanowcu czerwonym (A. x carnea) i żółtym (A. octandra). W Europie atakuje ponad dwadzieścia gatunków drzew liściastych.

Szrotówek kasztanowcowiaczek został zaobserwowany po raz pierwszy w roku 1985 w Macedonii. Rozprzestrzenił się na obszarze prawie całej Europy, z wyłączeniem Półwyspu Iberyjskiego, Wielkiej Brytanii i północnej części Skandynawii. W Polsce jego obecność odnotowano po raz pierwszy w 1998 roku na południu kraju, jednak szybko rozszerzył on zasięg swojego występowania. Gatunek ten jest obecnie uważany za jeden z najczęściej występujących szkodników drzew miejskich w Europie.

Jak wygląda jego cykl rozwojowy?

Pierwsze motyle pojawiają się pod koniec kwietnia z zimujących w opadłych liściach poczwarek. Można je wtedy zaobserwować na korze pni drzew, a wkrótce także na rozwijających się liściach, gdzie składają wzdłuż żyłek liści pojedyncze jaja. Rozwijające się z jaj larwy pierwszego pokolenia wgryzają się do wnętrza blaszki liściowej, gdzie dokonuje się dalszy rozwój. Następnie na liściach pojawiają się brązowe plamy długości 3-4 cm, zwane minami. Dorosłe larwy odbywają przepoczwarczenie we ich wnętrzu. W Polsce szkodnik ten rozwija zwykle 3 pokolenia w ciągu roku. W sezonie letnim liście zaatakowanych drzew stopniowo wypełniają się żerowiskami, których ilość przy masowych atakach dochodzi nawet do 100 w jednym liściu, zmieniając jego barwę z zielonej w brązową.

Profilaktyka najskuteczniejszą bronią

Pamiętamy doniesienia prasowe z końca lat 90-tych, które roztaczały dramatyczne wizje, twierdzące, że na skutek działania nowego szkodnika w ciągu dwóch lat znikną kasztanowce w Polsce. Obecnie wiemy, że znany w Europie od wielu lat szrotówek kasztanowcowiaczek nie doprowadza do obumarcia drzewa i nie zanotowano dotychczas takiego przypadku.

Do tej pory nie zdołano znaleźć w pełni skutecznej metody zwalczania szrotówka. Trudności te są spowodowane żerowaniem larw owada we wnętrzu liści drzew oraz ogromnym potencjałem reprodukcyjnym tego szkodnika. Metody jego zwalczania, polegające na iniekcjach środków chemicznych  bezpośrednio do pnia, mają tylu zwolenników, co przeciwników. Obecnie zostały zakazane – nie ma żadnego środka, który byłby prawnie dopuszczony do obrotu. W eliminacji szkodników pomagają jednak ptaki. Zaobserwowano wśród nich rosnące zainteresowanie tymi owadami – traktują je jako pokarm. Pewne nadzieje wiąże się też z nicieniami pasożytującymi na zimujących w ziemi poczwarkach.

Często już na początku lipca pojawia się żółknięcie i brązowienie liści, a przedwcześnie opadające liście stwarzają wrażenie zamierania drzewa. Trzeba jednak pamiętać, że jest to jedynie szkodnik, którego występowanie, owszem, istotnie obniża walory estetyczne kasztanowców, ale w następnym sezonie wegetacyjnym pojawią się u nich nowe zdrowe liście. Za najlepszą metodę działań profilaktycznych uważa się dokładne wygrabianie opadających jesienią liści i ich wywożenie lub głębokie kompostowanie.


Jeśli szukasz kogoś, kto pomoże Ci uporać się z tym problemem – skontaktuj się z nami! Wieloletnie doświadczenie umożliwia nam skuteczną walkę ze szkodnikami. Pamiętaj – profilaktyka pozwoli Ci uniknąć nieprzyjemności, które mogłyby spotkać Twój ogród.